Krachttermen in literaire vertaling Thread poster: Mathilda Banfield
|
|---|
Ik heb een vraag over krachttermen in literaire vertalingen in het algemeen, maar vooral in vertaling naar het Nederlands. Ik heb gelezen (bron, boek: Is that a Fish in your Ear?) dat (literaire) vertalers vaak onbewust of bewust aan het 'kuisen' zijn als ze vertalen - sowieso is plat taalgebruik of dialect meestal niet als zodanig te vertalen zonder rare situaties te veroorzaken, ze spreken in Zuid-China nu eenmaal geen Gronings... Men vertaalt (literaire) teksten daardoor vaak naar een hoger r... See more Ik heb een vraag over krachttermen in literaire vertalingen in het algemeen, maar vooral in vertaling naar het Nederlands. Ik heb gelezen (bron, boek: Is that a Fish in your Ear?) dat (literaire) vertalers vaak onbewust of bewust aan het 'kuisen' zijn als ze vertalen - sowieso is plat taalgebruik of dialect meestal niet als zodanig te vertalen zonder rare situaties te veroorzaken, ze spreken in Zuid-China nu eenmaal geen Gronings... Men vertaalt (literaire) teksten daardoor vaak naar een hoger register.
Maar ik wil toch graag krachttermen en spreektaal behouden in de literaire vertaling waar ik mee bezig ben (uit het Chinees). Verder moet ik er ook rekening mee houden dat mensen om religieuze redenen bezwaar kunnen hebben tegen bepaalde krachttermen. Dan blijf ik in het Nederlands zitten met genitalien en uitgestorven ziekten die ik veilig als krachtterm kan gebruiken. Ik zou graag wat meer ideen horen over het gebruik van krachttermen, misschien heb ik een bruikbare krachtterm over het hoofd gezien. Ik heb bijvoorbeeld een zin: 'Je hebt *** op mij gescholden, dat laat ik niet over mijn kant gaan!' Op de plaats van de sterretjes (of elders in de zin) wil ik graag een krachtterm die niet aanstootgevend is, conform de eis van de uitgever.
(Voor degenen die Chinees lezen, in het Chinees staat er 你他妈的骂到老子了). De context is proza in spreektaal, verder zonder vulgair taalgebruik. ▲ Collapse
| | | | freekfluweel
Netherlands
Local time: 01:05
Dutch to German
+ ...
Ik lees geen Chinees, maar dit woord wel als krachtterm gebruikt en is niet (religieus) aanstootgevend. De boodschap komt echter wel door...
| | | | Kirsten Bodart 
United Kingdom
Local time: 01:05
Dutch to English
+ ...
| Als ik eerlijk ben | Jul 4, 2013 |
verkies ik als vertaler én literatuurlezer iets dat iets met het origineel te maken heeft eerder dan iets dat 'gewoon' een krachtterm is.
Wat staat er in het origineel? (ik lees geen Chinees)
De bedoeling wat mij betreft is niet dat het een vloek of wat dan ook is die mij normaal in de oren klink, volgens mij is het de bedoeling dat je bij de broncultuur blijft. En ja, het is zo dat we voor een Nderlandstalig publiek vertalen, maar het is nog altijd zo dat je eigenlijk met de... See more verkies ik als vertaler én literatuurlezer iets dat iets met het origineel te maken heeft eerder dan iets dat 'gewoon' een krachtterm is.
Wat staat er in het origineel? (ik lees geen Chinees)
De bedoeling wat mij betreft is niet dat het een vloek of wat dan ook is die mij normaal in de oren klink, volgens mij is het de bedoeling dat je bij de broncultuur blijft. En ja, het is zo dat we voor een Nderlandstalig publiek vertalen, maar het is nog altijd zo dat je eigenlijk met de Chinese cultuur bezig bent als je dit boek leest. Als je een Nederlands boek wil, koop er dan een van een Nederlandse auteur.
Gaat het dus om genitaliën, goden, Boeddha's of zoiets, maak daar dan iets van.
Verder haat ik het als vertalingen zomaar gewoon even uitdrukkingen vertalen door andere uitdrukkingen die daar contextueel niets mee te maken hebben. Als het origineel het over een been heeft, vertaal dat dan niet met een haar. Het kan van betekenis zijn (iets wat in vele literaire vertalingen maar al te graag vergeten wordt).
Daarnaast vind ik het persoonlijk ook van belang geen woorden te gebruiken ofwel die de originele cultuur aanstootgevend zou vinden, ofwel niet in het tijdsvak passen. 'C/Kut' in een vertaling van een oud boek vind ik dus echt niet kunnen. Daar krijg ik pukkeltjes van.
Ik weet dat mijn mening(en) in dit opzicht niet erg populair zijn in het Nederlands, omdat het Nederlands teveel neigt naar 'alles moet maar modern, oude woordjes zijn gevaarlijk', maar ik vind dat het tijd is voor verandering en omdat ik hier nu toch ben, wil ik dat graag eens uit de doeken doen.
Vergeet ook a.u.b. het publiek aan de andere kant van de Moerdijk niet . ▲ Collapse
| | | | | Je hebt de ouwe - zijn moeder's - uitgescholden!! | Jul 4, 2013 |
Kirsten Bodart wrote:
verkies ik als vertaler én literatuurlezer iets dat iets met het origineel te maken heeft eerder dan iets dat 'gewoon' een krachtterm is.
Wat staat er in het origineel? (ik lees geen Chinees)
Er staat: Je hebt opa *** uitgescholden. De sterretjes zouden we in het Engels doorgaans letterlijk vertalen als het f-woord, eigenlijk betekent het 'Je hebt de ouwe - 'zijn moeder's' - uitgescholden.' 'De ouwe' refereert hier naar de spreker zelf, ('opa') het is een manier om jezelf hoger te plaatsen dan je publiek, door jezelf in een oudere generatie te plaatsen. De spreker drukt dus woede uit, maar plaatst zichzelf ook boven degenen tegen wie hij zich richt. Dat opa moet ik -helaas- veranderen in 'mij' (in het Nederlands praten we vrijwel nooit in de derde persoon over onszelf..). De krachtterm zelf gaat oorspronkelijk over het insinueren van vervelende dingen over de moeder van degene die aangesproken wordt. Dat kennen we in het Nederlands niet echt. In het Chinees heeft de krachtterm de insinuatie over 'je moeder' ook min of meer verloren.
Kirsten Bodart wrote: De bedoeling wat mij betreft is niet dat het een vloek of wat dan ook is die mij normaal in de oren klink, volgens mij is het de bedoeling dat je bij de broncultuur blijft. En ja, het is zo dat we voor een Nderlandstalig publiek vertalen, maar het is nog altijd zo dat je eigenlijk met de Chinese cultuur bezig bent als je dit boek leest. Als je een Nederlands boek wil, koop er dan een van een Nederlandse auteur. Gaat het dus om genitaliën, goden, Boeddha's of zoiets, maak daar dan iets van. Verder haat ik het als vertalingen zomaar gewoon even uitdrukkingen vertalen door andere uitdrukkingen die daar contextueel niets mee te maken hebben. Als het origineel het over een been heeft, vertaal dat dan niet met een haar. Het kan van betekenis zijn (iets wat in vele literaire vertalingen maar al te graag vergeten wordt). Daarnaast vind ik het persoonlijk ook van belang geen woorden te gebruiken ofwel die de originele cultuur aanstootgevend zou vinden, ofwel niet in het tijdsvak passen. 'C/Kut' in een vertaling van een oud boek vind ik dus echt niet kunnen. Daar krijg ik pukkeltjes van. Ik weet dat mijn mening(en) in dit opzicht niet erg populair zijn in het Nederlands, omdat het Nederlands teveel neigt naar 'alles moet maar modern, oude woordjes zijn gevaarlijk', maar ik vind dat het tijd is voor verandering en omdat ik hier nu toch ben, wil ik dat graag eens uit de doeken doen. Vergeet ook a.u.b. het publiek aan de andere kant van de Moerdijk niet .
Ik zou ook graag een krachtterm vinden die ook nog iets te maken heeft met de oorspronkelijke krachtterm, maar dat is nog moeilijker dan iets met ongeveer dezelfde toon. Als ik me een minder hoog doel stel en gewoon op zoek ga naar een krachtterm die min of meer dezelfde toon aanslaat als in de brontekst, dan ben ik al bang dat ik niets kan vinden.. Ik kan er toch ook niet van maken: 'Je hebt verdraaid nog aan toe op mij gescholden!' Het origineel is veel krachtiger.
| | |
|
|
|
ik mag dan wel je moeder hebben bekend, maar jou beken ik dit niet over mijn kant te zullen laten gaan!
| | | | Gerard de Noord
France
Local time: 01:05
Member (2003)
English to Dutch
+ ...
| Beschouw ons als taaldokters | Jul 4, 2013 |
Beschouw ons als taaldokters met een beroepsgeheim. Hier op ProZ wonen we op het eiland van onze eigen taal. Schrijf maar precies wat er in het Chinees wordt gezegd, zonder sterretjes, en hoe plat, normaal, ouderwets, verheven of literair de krachtterm in het Chinees is.
In Nederland vloeken ze met God en ziektes, daarbuiten onder meer met poep, cohabitatie en prostituées. Soms kun je doodnormale Engelse, Duitse en Franse krachttermen al niet meer letterlijk vertalen en soms moet j... See more Beschouw ons als taaldokters met een beroepsgeheim. Hier op ProZ wonen we op het eiland van onze eigen taal. Schrijf maar precies wat er in het Chinees wordt gezegd, zonder sterretjes, en hoe plat, normaal, ouderwets, verheven of literair de krachtterm in het Chinees is.
In Nederland vloeken ze met God en ziektes, daarbuiten onder meer met poep, cohabitatie en prostituées. Soms kun je doodnormale Engelse, Duitse en Franse krachttermen al niet meer letterlijk vertalen en soms moet je krachttermen juist letterlijk vertalen om hun intrinsieke schoonheid te bewaren. Ik denk dan aan Arabische vloeken als: Jij zoon van vele vaders!
In Nederland zijn we qua literair vloeken heel wat gewend maar misschien ligt het in Vlaanderen iets anders. De God die in een Zweedse thriller verdoemt, komt redelijk overeen met die in de lage landen maar hetzelfde geldt zeker buiten Europa niet meer.
Er wordt in Nederlandse vertalingen veel gekuist en aangepast om de taal natuurlijk te houden. And then I had to fucking walk all the way through the fucking rain to the bleeding train station to find out that that sonofabitch ... wordt En toen moest ik nog dat hele klote-eind door de regen naar dat klerestation lopen om erachter te komen dat die klerelijer ... Pokkeneind en klootzak hadden ook gepast maar neuken en bloeden past gewoon niet in het Nederlands.
Succes,
Gerard ▲ Collapse
| | | | | Het valt wel mee als je het letterlijk vertaalt... | Jul 4, 2013 |
Gerard de Noord wrote:
Beschouw ons als taaldokters met een beroepsgeheim. Hier op ProZ wonen we op het eiland van onze eigen taal. Schrijf maar precies wat er in het Chinees wordt gezegd, zonder sterretjes, en hoe plat, normaal, ouderwets, verheven of literair de krachtterm in het Chinees is.
Het valt in het Chinees wel mee, 'je moeder's' klinkt alleen maar heel raar als je het letterlijk vertaalt, wordt vertaald als 'fucking' in het Engels. In het Nederlands is het moeilijk om het net zo krachtig te vertalen. Misschien gewoon: 'Klootzak, je hebt me uitgescholden!' Ik denk dat ik dat er maar van maak.
Gerard de Noord wrote:
In Nederland vloeken ze met God en ziektes, daarbuiten onder meer met poep, cohabitatie en prostituées. Soms kun je doodnormale Engelse, Duitse en Franse krachttermen al niet meer letterlijk vertalen en soms moet je krachttermen juist letterlijk vertalen om hun intrinsieke schoonheid te bewaren. Ik denk dan aan Arabische vloeken als: Jij zoon van vele vaders!
In Nederland zijn we qua literair vloeken heel wat gewend maar misschien ligt het in Vlaanderen iets anders. De God die in een Zweedse thriller verdoemt, komt redelijk overeen met die in de lage landen maar hetzelfde geldt zeker buiten Europa niet meer.
Er wordt in Nederlandse vertalingen veel gekuist en aangepast om de taal natuurlijk te houden. And then I had to fucking walk all the way through the fucking rain to the bleeding train station to find out that that sonofabitch ... wordt En toen moest ik nog dat hele klote-eind door de regen naar dat klerestation lopen om erachter te komen dat die klerelijer ... Pokkeneind en klootzak hadden ook gepast maar neuken en bloeden past gewoon niet in het Nederlands.
Succes,
Gerard
Inderdaad, hier zie je het weer, veel verder dan ziekten (pokken, middeleeuwse ziekte, klerelijer, afgeleid van cholera) en genitalien (klote-eind) komen we niet in het Nederlands. Krachttermen met waarin Gods naam voorkomt kunnen niet vanwege aanstootgevend - uitgever en veel lezers zullen ook bezwaar hebben.
We zouden echt betere scheldwoorden moeten hebben in het Nederlands, in het Chinees kun je zoveel kanten op en niemand geeft een kik...
| | | | Gerard de Noord
France
Local time: 01:05
Member (2003)
English to Dutch
+ ...
Er zijn ook Nederlandse replieken te bedenken waarin je met leeftijdsverschil speelt.
Snotneus (snotaap, snotjong), hoe durf je zulke woorden tegen me te gebruiken!
of
Hoe durf je zoiets te zeggen (Een grote bek) tegen iemand die je vader kon zijn!
Verdomd moeilijk,
Gerard
| | |
|
|
|
nrichy (X)
France
Local time: 01:05
French to Dutch
+ ...
| Je hebt ook nog andere oplossingen | Jul 5, 2013 |
zoals wat een geouwehoer, wat een zeikerd ben jij zeg.
Je zou eens moeten kijken in het Bargoens woordenboek.
Maar je zal altijd wel een aantal mensen voor het hoofd stoten. Hoewel er beweging in zit. Ik heb net door omstandigheden een aantal boeken geërfd waarin minder sommige termen met een dikke streep oostindische inkt zijn doorgehaald! Iemand heeft die tachtig jaar geleden zitten te kuisen! en het zijn gewoon jeugdboeken, niks aanstootgevends aan, voor de meeste ... See more zoals wat een geouwehoer, wat een zeikerd ben jij zeg.
Je zou eens moeten kijken in het Bargoens woordenboek.
Maar je zal altijd wel een aantal mensen voor het hoofd stoten. Hoewel er beweging in zit. Ik heb net door omstandigheden een aantal boeken geërfd waarin minder sommige termen met een dikke streep oostindische inkt zijn doorgehaald! Iemand heeft die tachtig jaar geleden zitten te kuisen! en het zijn gewoon jeugdboeken, niks aanstootgevends aan, voor de meeste mensen dan, zelfs niet in die tijd. Maar ja, voor sommige mensen mag Zwarte Piet niet meer zwart zijn, en dat is modern.
[Modifié le 2013-07-05 08:30 GMT] ▲ Collapse
| | | |
Gerard de Noord wrote:
Er zijn ook Nederlandse replieken te bedenken waarin je met leeftijdsverschil speelt.
Snotneus (snotaap, snotjong), hoe durf je zulke woorden tegen me te gebruiken!
Dat is mooi, die richting ga ik proberen. Er zit nog veel meer context achter, dus ik moet nog wat passen en meten, maar naar dit soort oplossingen was ik wel op zoek toen ik het topic begon. De verdere context is: de spreker richt zich namens 'alle Chinezen' richting het (complete) Franse volk. De Fransen hadden de Chinezen namelijk beledigd (dit was rond de Olympische Spelen) en de Chinezen gingen toen Carrefour boycotten. In dit essay haalt de schrijver uit naar zijn landgenoten, en dit zinnetje is zijn weergave van de houding van zijn landgenoten tegenover de Fransen: 'Snotaap, hoe durf je zulke dingen tegen me te zeggen!'. Lekker ingewikkeld en lastig uit te leggen.. Als iemand het interessant vindt is het misschien een idee om het boek tzt te kopen
Maar ik denk Gerard, als je de context geweten had, was je niet met deze oplossing gekomen, maar toch denk ik dat het werkt. Soms is er zoveel context dat je die beter even weg kunt laten om tot een nieuw idee te komen..
| | | | Gerard de Noord
France
Local time: 01:05
Member (2003)
English to Dutch
+ ...
| Stelletje snotapen! | Jul 5, 2013 |
Nederlandser kan het niet.
Succes,
Gerard
| | | | There is no moderator assigned specifically to this forum. To report site rules violations or get help, please contact site staff » Krachttermen in literaire vertaling | Trados Studio 2022 Freelance | The leading translation software used by over 270,000 translators.
Designed with your feedback in mind, Trados Studio 2022 delivers an unrivalled, powerful desktop
and cloud solution, empowering you to work in the most efficient and cost-effective way.
More info » |
| | Protemos translation business management system | Create your account in minutes, and start working! 3-month trial for agencies, and free for freelancers!
The system lets you keep client/vendor database, with contacts and rates, manage projects and assign jobs to vendors, issue invoices, track payments, store and manage project files, generate business reports on turnover profit per client/manager etc.
More info » |
|
| | | | X Sign in to your ProZ.com account... | | | | | |
Login to reply/comment 
